Resweratrol jest związkiem o dużej aktywności biologicznej. Dotychczas najlepiej poznaną funkcją tej substancji jest udział w mechanizmie kardioprotekcyjnym. Z badań Wang S. i in. wynika, że resweratrol może przejawiać korzystne działanie także wobec chorób oczu, poprzez pokonywanie bariery krwi.
Resweratrol zaliczany jest do polifenoli, a dokładniej do trihydroksystilbenów. Jego wysokie zdolności przeciwutleniające i przeciwzapalne zostały potwierdzone dużą liczbą badań. Występuje w dwóch formach: -cis oraz -trans. Obecność resweratrolu zaobserwowano w ponad 70 roślinach, z czego najczęściej wymieniane są winogrona oraz produkowane z nich wina. Największą biodostępnością tego związku cieszy się wino czerwone. Określenie „francuski paradoks”, które znalazło swoje miejsce w naukowym żargonie, oznacza korzyści sercowo - naczyniowe związane z umiarkowanym spożyciem właśnie tego rodzaju alkoholu. Resweratrol znajduje się w również w mniejszych ilościach między innymi w owocach borówki czernicy i morwy, orzeszkach ziemnych, czy morelach.
Korzyści płynące z zastosowania dotyczą nie tylko profilaktyki chorób sercowo - naczyniowych, ale również cukrzycy. Badania wykazały pozytywny wpływ poprzez obniżenie glikemii i insulinooporności oraz protekcję komórek β trzustki. Zaobserwowano także spadek poziomu hemoglobiny glikowanej HbA1c. Jako substancja o silnych właściwościach antyoksydacyjnych, resweratrol pełni rolę czynnika chemioprewencyjnego. Osiąga to poprzez ingerencję w kontrolowaną śmierć komórki - badania udowodniły, że ma wpływ na hamowanie apoptozy.
Projekt Wang S. i in. był sposobem na wykrycie w ludzkim oku resweratrolu oraz jego metabolitów po podaniu oralnym. Grupę badawczą stanowiło 15 kobiet i 20 mężczyzn w szerokim zakresie wiekowym (20-74 lata). Byli to pacjenci u których rozpoznano rozwarstwienie siatkówki, kwalifikowani do zabiegu witrektomii. Przed operacyjnym usunięciem patologicznych zmian, poddani zostali doustnej suplementacji złożonym preparatem zawierającym 100 mg trans-resweratrolu w dawce. Oprócz tego w skład wchodziła również pula związków, mających na celu zwiększenie biodostępności głównej substancji, między innymi kwercetyna. Obserwacji chromatograficznej i spektrofotometrycznej poddano tkankę spojówek, ciecz wodnistą oraz ciało szkliste, czyli zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne elementy narządu wzroku. Badacze potwierdzili, że resweratrol oraz jego metabolity glukuronowe i siarczanowe zostały wykryte w wymienionych strukturach oka w różnych stężeniach zależnie od lokalizacji. Ilościowo pionierem okazał się być 3-siarczan. Należy nadmienić, że wyniki nie były jednoznaczne w całej analizowanej grupie pacjentów. U niektórych z nich stężenia substancji oscylowały na niewykrywalnym poziomie, dokładnie w próbkach 10 z 35 oczu. Na spadek biodostępności resweratrolu może wpływać fakt, że posiada zdolność łączenia się z lipoproteinami i błonami komórkowymi.
Podsumowując, uzyskane informacje dostarczają bardzo obiecujących wniosków. Naukowcy sugerują, że resweratrol potencjalnie może znaleźć zastosowanie w leczeniu okulistycznym takich chorób jak jaskra pierwotna otwartego kąta, retinopatia cukrzycowa, zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, a nawet guzów ocznych.
Kolejnym wyzwaniem dla badaczy pozostaje znalezienie optymalnej dawki profilaktycznej i terapeutycznej.
Autor publikacji
mgr Ada Krawęcka
Absolwentka dietetyki Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, kontynuująca kształcenie na studiach III stopnia w zakresie technologii żywności. Szczególnie bliskie są jej zagadnienia dotyczące cukrzycy typu 2 oraz projektowanie żywności funkcjonalnej przeznaczonej dla diabetyków. [profil autora]